در روند تولید کالا، واژه ای به نام سربار جذب نشده وجود دارد که به هزینه هایی گفته می شود که شرکت متحمل می گردد اما در تولید جذب نشده اند. مانند هزینه هایی که باعث توقف در تولید می شوند.
هزینه سربار جذب نشده:
هزینه هایی که جز بهای تمام شده کالای تولیدی محسوب نمی شوند و جز سایر هزینه های عملیاتی به شمار می روند را هزینه سربار جذب نشده یا هزینه های جذب نشده در تولید گویند.
این سربار جذب نشده در تولید کالا، تنها به سربار ثابت مربوط می گردد و هزینه سربار متغیر را شامل نمی شود. در واقع می توان گفت که سربار جذب نشده در تولید با مقدار ظرفیت استفاده شده ارتباط دارد. به بیان ساده تر می توان گفت:
× = ظرفیت نرمال ÷ مقدار تولید واقعی
که ×، بر حسب درصد است و بر اساس آن، سربار جذب نشده در تولید محاسبه می گردد.
ظرفیت نرمال = 75% الی 85% ظرفیت اسمی
در واقع شرکت ها پس از محاسبه درصد (×)، کل هزینه های سربار در آن ضرب می شود و به آن سربار جذب نشده تولید می گویند.
ظرفیت اسمی پس از اعمال محدودیت های موجود در تولید، به ظرفیت نرمال (معمول یا عملی) تبدیل می شود مانند خرابی ماشین آلات و…
در شرکت ها و سازمان ها برای ظرفیت نرمال، معمولا عددی بین 75% تا 85% ظرفیت اسمی می باشد که بر اساس استاندارد های حسابداری رایگان به صورت زیر تعیین می گردد.
عوامل زیر به منظور تعیین سطح معمول فعالیت واحد تجاری می باشد:
- الف) میزان تولید مورد نظر مدیریت واحد تجاری و طراحان دستگاه های بخش تولید در یک دوره
- ب) بودجه سطح فعالیت سال مورد نظر و سال بعدی
- ج) سطحی از تولید که واحد تجاری در سال مورد نظر و سال های گذشته به آن دست یافته
به عبارتی می توان گفت کافی است که یک گزارش از توقفات مجاز و غیر مجاز برای روند تولید تهیه شود و پس از آن، کارکرد کل از مجموع این دو توقف، کسر گردد و بر مبنای مورد نظر در هر واحد یا مرکز تقسیم شود تا نرخ آن محاسبه گردد و در نهایت ضرب در مقدار هزینه های ثابت این نرخ شود تا نرخ هزینه های جذب نشده مشخص گردند.
رابطه هزینه سربار با صورت های مالی:
در استاندارد های حسابداری آنلاین، هزینه سربار جذب نشده در تولید، جز بهای تمام شده محصول تولیدی نمی باشد و فقط در دسته سایر هزینه های عملیاتی مورد قبول واقع می شود. بنابراین این نوع هزینه جز هزینه های قابل قبول می باشند زیرا واقعی هستند و قابل تحمل.
دلیل رد هزینه سربار توسط ممیز مالیاتی:
هزینه سربار توسط ممیز مالیاتی پذیرفته نیست و این امر به سلیقه ممیز مربوط است و بر خلاف مجوز های قانونی می باشد.
هزینه های قابل قبول مالیاتی بر اساس تعریف موجود در ماده 147 قانون مالیات های مستقیم و مصادیق ذکر شده در ماده 148 همین قانون تعیین می شود.
لذا فقط زمانی هزینه ای را از نظر مالیاتی غیر قابل قبول عنوان می کنند که با مواد قانونی اخیر الذکر مغایرت داشته باشد و یا انطباق کافی و وافی نداشته باشد.
شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی:
شرایط سه گانه ای که بایستی یک هزینه قابل قبول مالیاتی آنها را دارا باشند:
- در حدود متعارف متکی به مدارک باشد
- به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط باشد
- حد نصاب های مقرر شده رعایت گردد
اگر مودی بخشی از هزینه های دستمزد و حقوق را در سر فصل سربار جذب نشده تولید طبقه بندی کرده باشد و ممیز آن را برگشت دهد، آیا این هزینه شرایط سه گانه فوق را نداشته است؟
این نوع هزینه (هزینه حقوق و دستمزد)، باید متکی به مدارک کافی باشد و در جهت کسب درآمد موسسه پرداخت شود و هیچ حد نصابی برای آن در نظر گرفته نشده است. بر این اساس هزینه مزبور بارز بند ۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم می باشد.
حال اگر کارگری استخدام شود و تا هشت ساعت در کارخانه کار کند و قرار باشد که 100 واحد محصول تولید نماید، اما او در این هشت ساعت فقط بتواند 80 واحد تولید کند، آیا بخشی از هزینه حقوقی که به وی پرداخت شده است، صرفا به دلیل یک سر فصل حساب باید برگشت داده شود؟
برای پاسخ می توان گفت که:
- یا بودجه غیر منطقی بوده است
- یا شرایط تولید نامساعد بوده است
- یا مواد اولیه دارای استاندارد لازم نبوده است
- یا کارگر دارای مهارت کافی نبوده است
- یا خواب دستگاه بیش از حد بوده است
- یا قطعی برق زیادی توسط اداره برق اعمال شده است
- یا قطعی گاز زیادی توسط اداره گاز وجود داشته است
- یا بازار فروش و عرضه کالای تولید شده راکد بوده و باعث کاهش تولید شده است
- یا نوسانات نرخ ارز به میزانی بوده است که قدرت خرید و وارد کردن مواد اولیه را از تولید کننده سلب نموده است
