هدف از ارائه صورت های مالی، در واقع شناسایی و ارائه اطلاعات درست، دقیق و طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد های تجاری است که برای اخذ تصمیمات مهم و درست در عملکرد اقتصادی مفید می باشد.
در این حوزه نرم افزار های سازمانی تولید شده اند که در بستر فضای ابری و رایگان عرضه می شوند و به سازمان ها در زمینه های مختلف در مدیریت امور و اسناد کمک شایانی خواهند کرد. از جمله این نرم افزار ها می توان به اتوماسیون اداری ابری، دبیرخانه آنلاین، حسابداری مالی و… اشاره کرد.
اهداف ارائه صورت های مالی:
شرکت های پذیرفته شده در بورس، وظیفه دارند که به ارائه صورت های مالی خود بپردازند تا تمامی سرمایه گذاران و سایر ذینفعان از وضعیت مالی و نحوه فعالیت شرکت مطلع گردند.
استفاده کنندگان از صورت های مالی:
اشخاصی که از صورت های مالی استفاده می کنند، افرادی هستند که برای رفع نیاز های اطلاعاتی خود، از صورت های مالی بهره می برند. تامین نیاز های اطلاعاتی برای این افراد به وسیله صورت های مالی تکمیل نمی گردد اما برخی از نیاز های مشترک بین استفاده کنندگان موجود است که می توان آنها را رفع نمود.
از آنجایی که اکثر استفاده کنندگان از صورت های مالی، به شناسایی وضعیت و عملکرد مالی سازمان مورد نظرشان علاقه دارند و می خواهند به بررسی انعطاف پذیری آن سازمان بپردازند، در واقع می توانند با در دست داشتن صورت های مالی معطوف، نیاز های اطلاعاتی خود را مرتفع نمایند.
در نتیجه می توان گفت که اطلاعات تهیه شده برای سرمایه گذاران، یک نوع مرجع اطلاعاتی برای همه ذینفعان به شمار می رود که می توانند اطلاعات دقیق و مفیدی را در اختیار آنها قرار دهند.
استفاده کنندگان از صورت های مالی به شرح زیر می باشند:
– سرمایه گذاران
– اعطا کنندگان تسهیلات مالی
– تامین کنندگان کالا و خدمات و سایر بستانکاران
– مشتریان
– کارکنان واحد تجاری
– دولت و موسسات دولتی
– جامعه
– سایر استفاده کنندگان
مسئوليت صورت های مالی:
محتوا و شکل ارائه صورت های مالی، مورد علاقه و تحت نظر بخش مدیریت می باشد زیرا صورت های مالی ابزار های اصلی برای انتقال اطلاعات مالی سازمان به شمار می روند.
همچنین، مدیریت می تواند از اطلاعاتی که کسب می کند برای رفع نیاز های زیر اقدام نماید:
– نحوه انجام وظایف
– برنامه ریزی
– تصمیم گیری
– کنترل سازمان
ارائه گزارش این اطلاعات، خارج از دامنه کاربرد این مجموعه محسوب می شود لذا لازم است که اطلاعات درج شده در صورت های مالی منتشر شده با اطلاعات مورد استفاده مدیریت برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت، عملکرد مالی آن و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری متضاد نباشد.
وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی:
اخذ تصمیم های اقتصادی ذینفعان از صورت های مالی، به توان ارزیابی واحد تجاری نیازمند می باشد که نتیجه آن ایجاد وجه نقد، زمان و قطعیت در تصمیمات می گردد.
ارزیابی توان ایجاد وجه نقد، به وسیله مترمرکز بودن روی وضعیت مالی، عملکرد شرکت و جریان های نقدی آن است که استفاده از آنها در پیش بینی جریان های نقدی و بررسی میزان انعطاف پذیری مالی، موثر می باشد.
الف) وضعیت مالی یک واحد تجاری دارنده منابع اقتصادی تحت کنترل آن واحد، ساختار مالی سازمان، میزان نقدینگی و توان بازپرداخت بدهی ها و ظرفیت سازگاری آن با تغییرات محیط عملیاتی می باشد که این اطلاعات در ترازنامه ارائه می گردند.
ب) عملکرد مالی واحد تجاری شامل بازده به دست آمده از منابع تحت کنترل واحد تجاری می باشد که این اطلاعات در صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع ارائه می گردند.
ج) اطلاعات لازم برای جریان های نقدی در صورت جریان وجوه نقد ارائه می گردند. این اطلاعات از جنبه ای دیگر عملکرد مالی سازمان نشان می دهد و از طریق انعکاس مبالغ و منابع اصلی جریان های ورودی و خروجی وجه نقد این کار صورت می پذیرد.
د) انعطاف پذیری مالی به معنی توانایی واحد تجاری مبنی بر اقدام موثر جهت تغییر میزان و زمان جریان های نقدی آن می باشد به صورتی که سازمان مورد نظر بتواند در قبال رویداد ها و فرصت های غیر منتظره واکنش نشان دهد.
نکته: اطلاعاتی را که جهت ارزیابی انعطاف پذیری واحد تجاری مفید است، توسط مجموعه صورت های مالی ارائه می شوند.
عناصر صورت های مالی:
عناصر صورت های مالی عبارتند از:
دارایی:
به حقوق نسبت به منافع اقتصادی آتی یا سایر راه های دست یابی مشروع به آن منافع را دارایی گویند که در نتیجه معاملات یا سایر رویداد های گذشته به کنترل واحد تجاری در آمده است.
بدهی:
به تعهد انتقال منافع اقتصادی توسط واحد تجاری بدهی گفته می شود که ناشی از معاملات یا سایر رویداد های گذشته می باشد.
حقوق صاحبان سرمایه:
به باقیمانده ای که از کسر جمع بدهی های واحد تجاری از جمع دارایی های آن سازمان به دست می آید، حقوق صاحبان سهام گفته می شود.
درآمد:
افزایش در حقوق صاحبان سرمایه غیر از مواردی که به آورده صاحبان سرمایه مربوط می شود را درآمد می گویند.
هزینه:
کاهش حقوق صاحبان سرمایه غیر از مواردی که به ستانده صاحبان سرمایه مربوط می شود را اصطلاحا هزینه می گویند.
آورده صاحبان سرمایه:
“آورده صاحبان سرمایه” عبارت است از افزایش حقوق صاحبان سرمایه، ناشی از سرمایه گذاری در واحد های تجاری جهت کسب یا افزایش حقوق مالکانه.
ستانده صاحبان سرمایه:
“ستانده صاحبان سرمایه” به میزان کاهش حقوق صاحبان سرمایه گفته می شود که ناشی از انتقال دارایی ها به صاحبان سرمایه یا ایجاد بدهی در قبال آنها به منظور کاهش حقوق مالکانه و یا توزیع سود می باشد.
نکته: هر کدام از اقلامی که در تعاریف عناصر صورت های مالی گنجانده نشود، نمی تواند در صورت های مالی منعکس گردد.
نحوه ارائـه اطلاعات در صورت های مالی:
اطلاعات مالی مجموعه ای هستند که با عنوان صورت های مالی ارائه می شوند و شامل صورت های مالی اساسی، یادداشت های توضیحی و در برخی مواقع اطلاعات متمم می باشد.
ویژگی های صورت های مالی:
ویژگی های صورت های مالی که اصطلاحا به آن، نحوه آرایش اطلاعات در گزارشگری مالی می گویند، شامل موارد زیر می باشد.
– ادغام اطلاعات
– طبقه بندی
– ارتباط متقابل صورت های مالی
اجزای صورت های مالی:
– صورت های مالی اساسی عبارتند از:
– ترازنامه
– صورت سود و زیان
– صورت سود و زیان جامع
– صورت جریان وجوه نقد
– یادداشت های توضیحی صورت های مالی
– اطلاعات متمم
اهداف تهیه و ارائه صورت های مالی به طور خلاصه:
– ارائه اطلاعات برای سرمایه گذاران فعلی و آتی
– ارائه اطلاعات قابل فهم برای کسانی که درک قابل قبولی در امور اقتصادی و تجاری دارند
– ارائه اطلاعات در مورد منابع اقتصادی واحد های تجاری و ادعا های مربوط به آن
– ارائه اطلاعات در مورد نتایج عملیات در طی یک دوره مالی
– ارائه اطلاعات به منظور برآورد مبلغ زمان بندی، احتمال خطر دریافت سود سهام و پیش بینی مبالغ حاصل از فروش سرمایه گذاری
