از زمان های گذشته تا امروز روابط تجاری گسترده شده اند، کنترل حساب ها، صورت سود و زیان، ثبت و نگه داری دفاتر حسابداری گسترش یافته و اهمیت بیشتری پیدا کرده اند.
سیستم حسابداری وظیفه دارد که این اطلاعات را تهیه کند که برخی از آنها به عهده حسابدار و برخی به عهده بستانکار می باشد. در این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد حسابداری و حسابرسی و تفاوت آن ها ارایه شده است.
تعریف حسابداری:
حسابداری زبان تخصصی کسب و کار است که به درک و تجزیه و تحلیل فعالیت های اقتصادی افراد می پردازد. حسابداری، گردآوری منظم و روزانه تراکنش های مالی یک کسب و کار است که آنها را در گروه های مختلفی دسته بندی می کند.
وظیفه اصلی حسابداری فراهم کردن اطلاعات می باشد به ویژه اطلاعات مالی که برای تصمیم گیری بسیار مهم هستند. حسابداری بها، حسابداری مدیریت، حسابداری مالیاتی، حسابداری مالی، حسابداری منابع انسانی، حسابداری مسئولیت اجتماعی، از جمله حوزه های حسابداری به شمار می روند.
اهداف مهم حسابداری:
- ثبت و ضبط حساب ها طریق دفاتر روزنامه، دفاتر کل و معین، تراز آزمایشی
- تعیین نتایج عملیات صورت سود و زیان
- تعیین وضعیت مالی شخصیت های حسابداری از طبق ترازنامه
- فراهم سازی اطلاعات ضروری درباره‌ی توان پرداخت بدهی ها و وضعیت نقد شوندگی حساب ها
تعریف حسابرسی:
حسابرسی عبارت است از فرآیند بررسی مستقل اطلاعات مالی و حسابداری با هدف ارائه نظر در مورد صحیح و منصفانه بودن آنها.
در واقع حسابرسی یعنی بررسی انتقادی به دور از هرگونه جهت گیری، تمام مستندات تراکنش ها، شامل مدارک، دریافتی ها، دفاتر حساب و اسناد مرتبط، به منظور تایید یا رد آن ها ، تا میزان پایایی صورت های مالی مشخص گردد.
علاوه بر این، حسابرسی به بررسی اشتباهات و تقلب ها یا دستکاری های عمدی در حساب ها یا اختلاس و غیره نیز می پردازد.
انواع گزارش های حسابرسی:
- تعدیل نشده
- تعدیل شده: شامل مشروط، مردود و عدم اظهار نظر می باشد.
حسابرسی را می‌توان به دو گونه داخلی و مستقل انجام داد. حسابرسی داخلی توسط حسابرس داخلی انجام می شود که توسط بخش مدیریت سازمان استخدام و به منظور بهبود سامانه کنترل داخلی و سامانه حسابداری انتخاب می گردد. حسابرس مستقل توسط سهام داران شرکت جهت بررسی صورت های مالی حسابداران تعیین می شود.
تفاوت حسابداری و حسابرسی:
- حسابداری به تهیه و تنظیم اسناد حسابداری، سیستم های مالی و صورت های مالی می پردازد اما حسابرسی تنها به ارزیابی و اظهار نظر در مورد آنها کفایت می کند.
- حسابداران هر روز اقدام به ثبت اسناد می کنند اما حسابرسان فقط در یک بازه زمانی خاص اقدام به پردازش اطلاعات می کنند.
- حسابدار از درستی اطلاعات ثبت شده اطمینان دارد اما حسابرس با دید انتقادی به پردازش آنها می پردازد.
- حسابدار نیازی به یادگیری مباحث حسابرسی ندارد اما حسابرس موظف است تمام تخصص های مربوط به حسابداری را بیاموزد.
- حسابدار پس از اطلاع از تقلبات و اختلاف های گزارشات مالی، به اصلاح آنها می پردازد اما حسابرس هیچ اقدامی جهت تصحیح انجام نمی دهد.
کارهایی که حسابرس ها نمی توانند انجام دهند:
حسابرسان برخی از کارها را نمی توانند انجام دهند که در زیر به دو مورد از آنها اشاره شده است:
پیش بینی آینده:
از آنجا که حسابرسی به بررسی حسابداری ادوار گذشته می پردازد، نمی تواند پیش بینی کند که در آینده چه اتفاقی برای شرکت رخ می دهد و همچنین نمی تواند ضمانت ادامه فعالیت شرکت را داشته باشد.
حضور همیشگی در شرکت:
حسابرسی در مواقع خاص و دوره های معینی انجام می گردد و نمی توانند به طور دائم در شرکت حضور داشته باشند زیرا هدف آنها بررسی تخلف های مالی است نه شناسایی تخلف های احتمالی.
نتیجه گیری:
علی رغم اینکه حسابداری و حسابرسی دو زمینه مشترک هستند، اما می توان گفت که حسابرسی دامنه وسعت بیشتری نسبت به حسابداری دارد زیرا دارای درک عمیق تری نسبت به قوانین مالیاتی و استاندارد های حسابداری و حسابرسی است.
در نتیجه می توان گفت که گزارش های ارائه شده توسط حسابرسان برای تصمیم گیری منطقی کاربران صورت های مالی، از جمله بستانکاران، سهامداران، سرمایه گذاران، تأمین کنندگان، بدهکاران، مشتریان، دولت و غیره، بسیار حائز اهمیت و مفید است.
