در حال حاضر در روابط بازرگانی استفاده از دفاتر و مدارک تجاری، مانند چک و سفته، رایج می باشد و در نتیجه تنزیل مدارک تجاری رخ می دهد که یقینا در رابطه با تنزیل موضوعات متنوعی شنیده اید. اکنون در این جا تلاش می کنیم این موضوع را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم.
در کشور ما تنزیل چک یا سفته دیدگاه سود را داشته و مطابق دین اسلام حرام می باشد، به همین دلیل فرآیندی قانونی و رسمی برای این امر تعیین نشده است و تنها به شکلی مختصر در منابع حسابداری آنلاین، به صورت خلاصه وار به آن پرداخته شده است.
تعریف تنزیل مدارک تجاری:
تنزیل مدارک تجاری یعنی واگذاری آن پیش از سر رسید به قیمتی پایین تر از وجه اسمی آن که تنزیل کننده اسناد تجاری می بایست بانک باشد و وصول کننده مبلغ این اسناد، دارنده آن ها یا شخص ذینفع است.
شخص ذینفع طی وصول مبلغ از بانک، اسناد تجاری را به سود بانک پشت نویسی می کند.
شرکت ها نیز در صورتی که به پول نقد احتیاج داشته باشند یا بخواهند میزان نقدینگی حساب خود را افزایش دهند، سفته ها و چک های زمان دار خود را پیش از وصول آن ها با مبلغی پایین تر می فروشند که نوع دیگری از تنزیل چک و سفته است.
مواردی که حائز اهمیت است، چگونگی تعیین وجه تنزیل و نحوه ثبت کردن حسابداری آن است که برای این امر، اطلاعات ذکر شده در زیر ضروری است.
مدت زمان تنزیل:
مدت تنزیل شامل بازه زمانی بین مورخه تنزیل و سر رسید آن می باشد. در مشخص کردن مدت زمان تنزیل، روز تنزیل محسوب نمی شود اما روز مربوط به سر رسید سفته در حساب کردن بازه زمانی در نظر گرفته می شود.
به زبان ساده مدت زمان تنزیل به این صورت است که اگر شما سفته یا چکی را در اختیار دارید که سی روز دیگر سر رسید آن می باشد و سفته یا چک را تا ده روز پیش خود نگه می دارید و بعد از گذشت ده روز احتیاج به پول نقد پیدا می کنید، به همین خاطر به بانک می روید و سفته یا چک را تنزیل می کنید.
مدت زمان تنزیل در این مثال، بیست روز است، زیرا ده روز پیش شما بوده است و حالا که آن را به بانک برده اید، بیست روز تا سر رسید آن مانده است.
نرخ تنزیل براساس توافق بین طرفین مشخص می شود. علاوه بر این، در بعضی موارد این مقدار از طرف بانک یا با توجه به میزان تورم اعمال می شود.
رابطه خالص ارزش فعلی با نرخ تنزیل:
یکی از مهمترین موضوعات در امکان سنجی طرح ها، محاسبه شاخص خالص ارزش فعلی می باشد که برازش نرخ تنزیل تاثیر قابل اهمیتی در این زمینه دارد.
برای محاسبه ارزش فعلی طرحی با زمان N سال به نحوه زیر اقدام می گردد:
لازم به ذکر است که هر چه مقدار این شاخص بیشتر باشد، سودآوری طرح مورد نظر بیشتر است.
در این فرمول، اهمیت نرخ تنزیل به روشنی مشخص گردیده است که تابعی از زمان، مکان و صنعت مورد نظر می باشد و طبق فرمول زیر محاسبه می گردد:
طبق شرایط کنونی کشور و با در نظر گرفتن نرخ بهره ارزی، نرخ تورم داخلی، نرخ بازدهی بازار و ریسک اعتباری، می توان گفت که نرخ تنزیل بین 10 تا 16 درصد برآورد می گردد.
نکته: هرگونه تغییر سیاسی، اقتصادی و… باعث تغییر در نرخ تنزیل کشور می شود.
