برنامه حسابداری دانشی است که با استفاده از آن اطلاعات مالی کسب و کارها جمع آوری و آنالیز می گردد و با اطلاعات به دست آمده، گزارش های مالی مورد نیاز استخراج می شوند.
تغییرات کامل و مفصلی که در دارایی، سرمایه و یا بدهی های یک موسسه و یا شرکت در یک برهه زمانی معین رخ می دهد حساب نامیده می شود که ابزار ثبت اطلاعات مالی به حساب می آید. البته لازم به ذکر است که این مدت زمانی که به آن دوره مالی گفته می شود، می تواند زمان های متفاوتی از ۳ ٬ ۶ و یا ۱۲ ماه را شامل گردد.
هر چند که در اکثریت مواقع آن را برابر یک سال در نظر می گیرند، اما با توجه به تاریخ آغاز فعالیت آن شرکت و یا موسسه نیز ممکن است این زمان کوتاه تر باشد و یا آن را از تاریخ ثبت شرکت به صورت یک ساله محاسبه نمایند.
ماهیت کلی حساب ها در حسابداری:
حساب ها در حسابداری آنلاین دارای دو ماهیت کلی بدهکار و یا بستانکار می باشند. یعنی یک حساب یا بدهکار است و یا بستانکار، که با اطلاع از این موضوع و درک نوع آن حساب، کنترل و تجزیه و تحلیل روی آن حساب انجام می گیرد.
به طور معمول برای خلاصه نمودن اطلاعات مالی هر حساب از فرم T استفاده می شود . سمت راست این شکل را بدهکار (موجودی حساب، حساب هایی که باید دریافت گردند، دارایی ها، موجودی محصولات و کالاها و …) و طرف چپ آن را بستانکار (سرمایه، تسهیلات، حساب هایی که بایست پرداخت گردند و …) می نامند.
به عبارت ساده تر حساب هایی که در سمت راست قرار می گیرند دارای ماهیت بدهکار و حساب هایی که در سمت چپ قرار می گیرند دارای ماهیت بستانکار می باشند. این معادله در اصل، مهمترین بخش حسابداری ارزان محسوب می گردد. به این ترتیب افزایش و یا کاهش (تغییر) در هر کدام از این حساب ها در ستون مورد نظر (بدهکار و یا بستان کار) ثبت می گردند. البته لازم به ذکر است که مفاهیم بدهکار و یا بستانکار در حسابداری تحت وب با آن چه در جامعه تعریف می گردد کاملا متفاوت است.
حساب های با ماهیت بدهکار و یا بستانکار نیز به چهار دسته تقسیم می شوند:
- حساب های بدهکار
- حساب های بستانکار
- حساب های دوگانه (ماهیت بدهکار/ بستان کار)
- حساب های خنثی (بدون ماهیت)
– دسته اول شامل دارایی های ثابت و جاری، هزینه و بهای پرداختی می باشد.
– در دسته دوم بدهی هایی که بصورت کوتاه مدت و یا بلند مدت بایستی پرداخت شوند، سرمایه کسب و کار و درآمد ها لحاظ می گردند.
– دسته سوم بر اساس این که در انتهای سال مالی چه میزان مانده باقی بگذارد، می تواند در یکی از ستون های بدهکار و یا بستان کار قرار بگیرد.
– دسته آخر نیز شامل حساب هایی می شوند که جنبه تعهد دارند (مانند حساب های انتظامی) و کاهش و افزایش آن ها اتفاق مالی محسوب نمی شود و از این جهت در گزارشات مالی قید نمی گردند.
